Het woordenboek der Magnaten is een verzameling woordbetekenissen voor superieure en minder superieure individuen die zich voor de arbeid of de hobby toeleggen op een zekere bezigheid die vaak wat oneerbiedig als ‘spelletje’ bestempeld wordt. Meer dan elf jaar geleden inmiddels verscheen deze verzameling woordbetekenissen als naslagwerk voor enkele fanatieke bordspelers. Het merkwaardige gezelschap bestaande uit de grootgrondbezitters Willem Kwak, Rio Raat en Paul van der Zee bezigden familiespellen op zo’n hoog niveau, daar kunnen normale stervelingen nog altijd niet tegenop. ‘Risk’, ‘Tycoon’, ‘Monopoly’, ‘Holland’s Glorie’ … stuk voor stuk ging het om spellen waar absolute macht het ultieme doel was. Zoals wel valt te verwachten, namen deze heren de zaak bloedserieus en maakten er zeker geen potje van.

De terminologie die nonchalant over de tafel werd gesmeten bestond – naast de deftige scheldpartijen – voornamelijk uit kreten waarvoor universitaire scholing een must was om ze te kunnen begrijpen. Vreemd genoeg komen deze woordbetekenissen niet voor in de van Dale zodat wij ons genoodzaakt zien hier de aanvullingen te publiceren.

Heden, ruim een decennium later, zijn de tijden flink veranderd. Een enorme golf van criminaliteit is over ons land getrokken. En met die golf heeft de Neerlanse taal een forse verandering ondergaan. Nieuwbakken giganten uit Gohes City die zich opwerken om de ‘Tycoon’-status te kunnen bereiken wordt geadviseerd om weerstand te bieden tegen de typetjes die straattaal in de mond durven nemen. Met name de straatsoldaten zijn voortdurend in de weer om onze moedertaal te verkrachten. In de strijd tegen deze verloedering van onze taal bevelen wij de voorvechters van de schone communicatie het ‘Magnatenwoordenboek’ aan:
(aanvullingen zijn welkom!)

A

• Ach-ter-‘af bw min acht.
• Ach-ter-‘een bw komt twee.
• ‘A-der|ver-kal-king v -en ziekte onder bordspelers als zij koken van woede als ze verliezen van de tegenspeler(s).
• Al-‘licht bw niet langer donker.
• A-na-‘gram v warrig zwaar ondervoed meisje die luistert naar de naam Ana.
• Ar-che-o-‘loog m, v –logen bordspelers die het hele spel doorzeuren over gedane zaken.
• ‘Au-to-weg m –en straat in Nederland waar geen personenwagens mogen rijden. Anders worden ze weggesleept.
• A-ve-‘rij v -en kordon groetende Romeinen.

B

• ‘Ba-by-|zit-je o erg jonge slechterik uit Star Wars.
• ‘Bag-ger-mo-len m –s instrument waarmee een verveelde magnaat in het reukorgaan zit te wroeten in de hoop er nog iets zinnigs uit te krijgen.
• Bank-|‘roet o –en smet op het saldo.
• Bed-‘rag o –en weefsel der spinnen gevonden in een lang onbeslapen bed.
• Be-‘gro-ten -grootte, h -groot kijken hoeveel geld je kan uitgeven in het spel om je tegenstanders zoveel mogelijk te dwarsbomen.
• ‘Bel-gen-mop m -pen Antwerps schoonmaakartikel.
• Be-‘nard bn, bw iem. die voor joker is gezet.
• ‘Bi-ki-ni-|be-wa-ker v -s WSNOI-fan met ondergoedfetisch.
• Bo-ven-‘stuk v -en beneden werkt het wel.
• ‘Boe-ken-leg-ger v(o) –s slaapkamermeubel waarin bibliothecaressen in worden verwekt.
• ‘Boe-li-mi-a v door herkauwen veranderen in een koe.
• ‘Bouw-val m -len listig trucje van een aannemer om de klant financieel klem te zetten.

C

• Cal-cu-‘la-tor –s –toren berekenend insect.
• Cho-co-‘la m plaats waar reepjes worden bewaard.
• Clow-‘nesk bn, bw gedraging van een beginnende bordspeler als hij meent een eerst goede zet te hebben gedaan.
• Cul-ti-‘ve-ren –veerde, h gecultiveerd het deponeren van een bouwsel in een stad met als doel er iets beschaafds mee te ontwikkelen.

D

• Daad’wer-ke-lijk bn 1 als er na lang bakkeleien eindelijk een beslissing wordt genomen in een spel 2 na het niet opletten toch besluiten tot actie te komen.
• Di-a-‘mant o bewaarbak voor projectieplaatjes.
• ‘Dood|von-nis o -sen de fatale zet van een bordspeler.
• ‘Dron-ken m alcoholverslaafd ex-vriendje van barbie.
• ‘Dronk-aard m wijsneus uit Sesamstraat die er wel een paar lust.
• ‘Druk-|fout v(m) –en naast de pot gescheten.

E

• ‘E-del-steen m -stenen kei waar blauw bloed door stroomt.
• ‘Ei-cel m- en gevangenis voor jonge kippen.
• ‘Ei-lei-der m -s autoritaire kip.
• ‘Eind|klas-se-ment o -en uitslag van een bordspelletje.
• Ef’fect-be-jag o het overmatig streven naar het maken van indruk.

F

• Foe’draal o –dralen het los overtreksel van de lege hersenpan wat men de huid pleegt de noemen.
• ‘For-tuin v –en zwaar beveiligde grond aan de voorzijde van een gebouw.
• Front o -en het oorlogsgebied waarin de bordspelers strijden. Verkleinwoord: -je. Dit heeft de bordspeler op zijn telefoon geplaatst om te patsen bij de tegenstanders.

G

• Galg v(m) voorloper van de letterbak tevens zondebok voor alles wat niet deugt aan WSNOI.
• Ga-‘zon v 1 uitspraak van een regenliefhebber 2 –nen persoon met een fobie voor lijkbleke mensen.
• Ge-‘bak-je o -s niet noemenswaardige tegenstander.
• Ge‘bed o -en het voorrecht in gesprek te zijn met Gsorsnoi.
• Ge‘belgd bn bij de neus genomen zijn.
• ‘Geld-boom v(m) opgeblazen kluis.
• Ge-‘dach-te-gang m -en ontvangstkamer van de Duimzuigerij.

H

• ‘Hol-lee-der m leren string.
• ‘Hoog-zwan-ger bn ongeduldig worden van een ander z’n getreuzel.

I

• ‘In-boor-ling m, v sprokkelfiguur.
• Ir-ri‘ta-tie|grens m -en als dit bereikt wordt, wees dan op je hoede, want dan gaat het hard tegen hard.
• I-so-‘leer m -eren keurmerk voor koeienhuid.

J

• Jeuk m tinteling die je ondervindt als je te veel met je rivalen te maken krijgt.

K

• ‘Kap-sa-lon m en o -s luxe verblijf voor houthakkers.
• Ka-ra-‘vaan v(m) –vanen verzameling nietsnutten.
• ‘Kat-te-bel o -len deurbel op een kattenluikje.
• Ka-‘zu-bans o Zbersibarn-centen.
• ‘Kof-fie m –s Ghanese diplomaat met navelpluisje.
• ‘Kop-lo-per m, v -s ondersteboven atleet.

L

• Lad-der-‘zat m(o) –en 1 dronken dakdekker 2 dakdekker die het helemaal gehad heeft met zijn ladder.
• Li-qui-‘da-tie v –s liefkozing van de tegenstander.
• ‘Lift-boy m –s jongeman die hogerop wil.
• ‘Los-|geld o –en zeer kleine geldbedragen waar tyconen hun hand niet voor omdraaien.
• ‘Lucht|ko-ker m -s kok in een vliegtuig.

M

• ‘Ma-ten-naa-ier m, v -s (inform) oversekst persoon met zeer ernstige galgjeafwijking!
• ‘Ma-trix v zo wordt de koningin door haar kinderen aangesproken.
• ‘Melk-bus v (m) –sen touringcar voor koeien.
• Mil-jo-‘nairs-|beurs m -en goedgevulde portomonaie.
• Mi-‘ni-ster m, v -sheel kleine ster.
• Mo-no-‘po-lie o -s -liën ouderwetse versie van stereopolie.
• ‘Mug-gen-zif-ter m, v -s persoon die de grote gendeeltjes van muggen van de kleine gendeeltjes scheidt met een zeef.
• Mu-‘ni-tie v ander woord voor stemvibratie bij uiting van negatieve energie.

N

• ‘Naakt|lo-per m, v –s bankroetfiguur.
• Non-ac-‘tief bn ADHD zuster.
• ‘Na-vel-|klop-per o -s hij of zij die de meeste anagrammen in een reeks oplost. Niet te verwarren met een medicijnman uit de stam van stamhoofd Pauklos die zich ritueel vermaakt met totemgeroffel op de navels van zijn dorpsleden om de verveling te verdrijven.
• ‘Na-ve-log-ie m verzameling woordbetekenissen die toelichting geven op termen die zijn ontstaan vanuit het anagrammenspel op de Tycoon Newspaper en het Navelpad Mysterie.
• ‘Na-vel-|pluis-je o –s ontstaat wanneer de Reuze Navelpad heeft liggen ronken en niet echt heeft opgelet met welke letters hij een anagram heeft willen bouwen. Zo missen er letters in een anagram, staan er verkeerde letters tussen of staan er zelfs te veel letters bij. Dit leidt bij de ontanagrammaniseerders tot grote frustraties wanneer zij ontdekken dat er iets niet pluis is. Of eigenlijk: er is juist iets pluis, er zit namelijk een navelpluisje in dit anagram!

O

• Ont-a-na-‘gram-ma-ni-se-ren –eerde, -eerd oplossen van een anagram.
• Ont-a-na-‘gram-ma-ni-seer-der m oplosser van een anagram.
• Ont-‘na-ve-len –navelde, – naveld verbastering van ontrafelen indien van toepassing op anagrammen.
• Ont-‘goo-che-ling v -en illusionist die de mist in gaat.
• ‘Op-los|kof-fie m terwijl je niet weet hoe je een situatie precies moet oplossen, deze situatie vervolgens maar een beetje geïmproviseerd en slecht afwerken.
• ‘Over-|stap-pen stapte, gestapt synoniem van overlopen naar de vijand.
• ‘Over-|u-ren m de nacht op WSNOI doortrekken.

P

• Pa-rel-|‘moer o vrouwelijke oester.
• ‘Pat-stel-ling v amfibisch standpunt.
• ‘Plan-ten-bak o grapje van de tuinman.
• ‘Pok-ken-weer o humeurige stemming aan tafel.
• Po-‘si-tie v –s toiletfunctionaris.
• ‘Pret-|park o –en speellocatie in Californië voor jonge ondernemers die zich graag blootgeven.
• Pro-‘cent o -en voorstander van kleingeld.

Q

• Qua-ran-‘tai-ne v(m) isolatieruimte voor mislukkelingen.

R

• ‘Re-bus m –sen met een zeer onbegrijpelijke stelling naar voren komen.
• Recht-‘scha-pen kudde bn, bw wollige ambstdragers.
• ‘Reu-zen-|rad o -eren doorgeschoten knaagdier.
• ‘Rijk-|dom m blonde miljonair.
• ‘Rij|tuig o -en stel boeven op een rij.

S

• ‘Schijn-hei-li-ge m huichelaar die lichtgevende wonderen verricht.
• ‘Schoon-ge-maakt m niet echt schoon.
• ‘Sneeuw-bal m -len testikel van een koel persoon.
• ‘Spaar-|var-ken v initiatiefloze schijterd die tegenstanders schaamteloos het vuile werk laat opknappen.
• ‘Strop-|das v(m) –sen accessoire bij de galg. Afkomstig van een klein marterachtig roofdier.
• ‘Sud-de-ren sudderde, h gesudderd het lijdende houden van je tegenstander.
• ‘Sui-ker-|pot v v spaarpot van een lesbische filantroop. In alle kleuren leverbaar behalve roze.

T

• ‘Tank-|sta-ti-on o –s 1 basis voor zwaargeschut 2 synoniem voor koffieautomaat.
• The-o-‘loog m,v -logen Theo speelde vals.
• ‘Tijd-|schrift o –en tijd uitgedrukt in woorden.
• Ton-‘deu-se v –s synoniem voor hand, hiermee kortwieken tegenstanders elkaars belangen.
• ‘Trau-ma v(m) en o -‘s en mata schoonmoeder.

U

• ‘Uit-laat-plaats m –en plek op de achterkant van de bolide van een zakenman waar het vehikel zijn ongenoegen uit.
• U-‘ra-ni-um o en m 1 Tycoonciaanse likeur; 2 een radioactief handelswaar; 3 een wel veel tijd in beslag nemende sanitaire ontspanning.

V

• ‘Va-ge-vuur o (r-k) door magnaten veel genuttigde tabaksoort.
• ‘Vrucht-baar bn, bw; -der -st bevalling van een perzik.
• Vuur-spu-gen-de zons-ver-duis-ter-ing de-tec-tive v –s vurige doch omslachtige manier om een (moord-)zaak te duiden. Maandelijks verschijnt er een zaak op de Tycoon Newspaper die onder leiding staat van inspecteur Karel Riemelneel. Magere Hein heeft in de meeste gevallen een foto voor Karel achtergelaten die een verwijzing moet zijn naar het moordwapen. Lezers van de Tycoon Newspaper kunnen zelf in de rol kruipen van inspecteurs door Karel te helpen de zaak op te lossen. De spelregels zijn hier na te lezen.

W

• ‘Wa-ter-|lei-ding v –en hij of zij die beslist of je naar het toilet mag.
• ‘Wa-ter-|or-gel v(o) –s variant op muziekinstrument welke doorgaans bespeeld wordt in Purmerend.
• Wa-‘xi-ne-licht-je o –s weinig voorstellende schijntegenstander.
• ‘Weer-|man m –nen resultaat van tweede genderoperatie.
• ‘Weer-zin-|wek-kend bn gevoel van terugkomen van je lust.
• ‘Wel-licht v(o) had iemand het licht uitgedaan dan?
• ‘Wind-gong m -en onwelriekend slaginstrument.
• ‘Win-naar m irritant iemand die altijd de beste wil zijn. We noemen geen namen!
• ‘Wis-kun-de v studie naar versierde eierkoppen.
• ‘Wolk-|breuk v(m) –en reken maar op een huilbui indien een tycoon verliest.
• Won-der-|‘lijk o miraculeus stoffelijk overschot.

X

• Xe-no-fo-‘bie v drang om je tegenstander voor van alles en nog wat uit te maken, terwijl je eigenlijk niet goed tegen je verlies kan.

Y

• Yen m –s irriterende valsemunter.

Z

• ‘Zak-ja-pan-ner m calculator voor trage economen.
• ‘Zber-si-barn o -nen munteenheid van WSNOI.
• ‘Zin-loos v – zen magnaat met spraakwaterval.
• ‘Zom-bie m, v -s ondode die zowel vrouwelijke als mannelijke hersenen lust.
• ‘Zuip-lap m, v -pen stuk textiel met stuk in de kraag.
• Zwoel v sensueel damspel op lange afstand.

Aanvullingen:
februari-2011: door Retroman, Paap, Jolien van Biesheuvel, BoB de Winter en Zombie
09-05-2009: door Straatsoldaat
07-09-2001: door Doubleyou