By tinusicket | September 14, 2009 - 12:27 pm - Posted in Mabuhay, Nederlands, Retourtje naar hier en terug

Het is een leuk taaltje dat Filippijns.
Daar kom je vanzelf wel achter als je jezelf deze taal wilt eigen maken. Zoals je zult begrijpen is dat precies wat ik mij aan het aanleren ben nu ik toch al een flinke tijd het huishouden deel met mijn Filippijnse gezinnetje.

Dikwijls wordt mij de vraag gesteld waarmee dat Filippijns nou eigenlijk te vergelijken is. Die vraag laat zich niet echt heel gemakkelijk beantwoorden. In de Filippijnen zijn 172 inheemse talen terug te vinden met bijbehorende dialecten. Dat is natuurlijk best een hoop, maar het is ook erg versnipperd. Veelgehoorde talen aldaar zijn Tagalog en Cebuano. Die eerste probeer ik mijzelf nu eigen te maken. Vooral ook omdat we in oktober die kant weer op gaan.

Het is interessant als je dan een vergelijk gaat maken met onze eigen taal. Met een sterk werkwoord als ‘lopen’ zijn wij gewoon te zeggen: ‘ik loop’, ‘jij loopt’ en ‘ik liep’, ‘ik heb gelopen’. Veel spannender dan dat wordt het vaak niet.
In het Filippijns hebben ze wat leuks gevonden op die verschillende verschijningen van een werkwoord. In plaats van in een werkwoord een handjevol klinkers op de schop te nemen of er aan de achterkant één of twee letters aan te plakken, plakken en vervangen zij zich daar helemaal suf. Blijkbaar vinden ze dat toevoegen van lettergrepen erg leuk.

Hier een voorbeeldje van het werkwoord ‘toevoegen‘:

Stam: Dagdag
Nagdagdag Voltooide tijd
Nagdaragdag Onvoltooide tijd
Magdaragdag Toekomende tijd

Dan denk je dat je er nu zeker wel bent? Ja dag!
Bovenstaand rijtje is alleen nog maar van toepassing op de vervoegingen voor het gebruik van het werkwoord indien hier een ‘actor focus’ op van toepassing is. Oftwel: als iemand dit werkwoord zelf bezigt.
Ligt de nadruk eerder op het object wat hieronder heeft te lijden (het lijdend voorwerp) dan volgt er nog zo’n rijtje:

Dinagdagan Voltooide tijd
Dinaragdagan Onvoltooide tijd
Dadagdagan Toekomende tijd

Het wordt pas echt leuk als lettergrepen die in werkwoorden worden gebruikt op zichzelf staand er ook een eigen betekenis op nahouden. Neem bijvoorbeeld de lettergreep ‘ba’ uit het werkwoord ‘baba‘ wat ‘naar beneden gaan’ betekent. Deze ‘ba’ wordt namelijk ook in een zin gebruikt indien deze vragend gemaakt moet worden. En in het werkwoord ‘baba‘ wordt dit ‘bababa’ als het om de toekomende tijd gaat.

Bababa ba?

Snap jij um nog?